Sedert enkele maanden krijgen we van vastgoedkantoren het signaal dat de gemeenten de handhaving van de verplichte huurprijsaffichage opgedreven hebben. Uit een recente parlementaire vraag is gebleken waarom: intergemeentelijke samenwerkingsverbanden kunnen beroep doen op extra subsidies wanneer ze controles opstarten. Maar liefst 24 IGS’en, die 68 gemeenten vertegenwoordigen, hebben daarop ingetekend.
De afficheringsplicht zit vervat in art. 4 van het Vlaams Woninghuurdecreet. Dat artikel stelt het volgende: ‘Als een goed dat bestemd is voor bewoning in de ruime betekenis, wordt verhuurd, wordt in elke officiële of publieke mededeling minstens het bedrag van de gevraagde huurprijs en van de kosten en lasten vermeld.’
De handhaving van deze verplichting zit bij de gemeenten. Zij kunnen inbreuken vaststellen, vervolgen en bestraffen, meer bepaald middels een administratieve boete tussen 50 en 350€. Belangrijk daarbij is het woordje ‘kunnen’. Het controleren op de verplichting is voor de gemeenten optioneel. Wanneer men dit wil doen, moet er een bepaling worden ingeschreven in het gemeentelijk politiereglement. Verder moet men uiteraard ook personeel ter beschikking stellen, om websites te screenen en/of de baan op te gaan.
In het verleden gebeurde dat in niet zoveel gemeenten. Daar komt nu verandering in. De reden: in december 2019 stelde minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) een specifieke subsidie ter beschikking aan de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, wanneer zij de taak van het controleren van de verplichting binnen het grondgebied van hun gemeenten op zich nemen. Dat bevestigde minister Diependaele in zijn antwoord op een schriftelijke vraag van N-VA-parlementslid Sarah Smeyers.
Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden
Van de 70 IGS-projecten in Vlaanderen tekenden er 24 op in. Die IGS’en beslaan het grondgebied van 68 gemeenten: Aarschot, Aartselaar, Beernem, Bekkevoort, Boechout, Boom, Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Damme, Dentergem, Diest, Diksmuide, Edegem, Essen, Geetbets, Glabbeek, Halle, Hemiksem, Heuvelland, Houthulst, Hove, Kampenhout, Kontich, Kortemark, Kortenaken, Kuurne, Laarne, Langemark-Poelkapelle, Liedekerke, Lier, Lint, Lo-Reninge, Lubbeek, Mechelen, Menen, Mesen, Meulebeke, Mortsel, Niel, Oostkamp, Pittem, Poperinge, Roeselare, Ruiselede, Rumst, Schelle, Scherpenheuvel-Zichem, Sint-Niklaas, Stabroek, Tielt, Tielt-Winge, Tienen, Torhout, Veurne, Vleteren, Wemmel, Wetteren, Wervik, Wichelen, Willebroek, Wingene, Wuustwezel, Zedelgem, Zelzate, Zonnebeke, Zoutleeuw & Zwijndrecht
Om de subsidie te kunnen verkrijgen moeten de intergemeentelijke samenwerkingsverbanden garanderen dat er in ‘hun’ gemeenten een politiereglement is waarin sancties zijn voorzien bij inbreuken. Bovendien moeten ze uiterlijk in 2021 de concrete resultaten aantonen van acties op het terrein. Dat is de reden waarom vastgoedkantoren nu sterker met controles geconfronteerd worden.
Administratieve kolder
Vanuit CIB betreuren we daarbij vooral de archaïsche en gedateerde wijze waarop de afficheringsplicht wordt ingevuld. Die schrijft immers nog steeds voor dat ook op borden of raamaffiches de huurprijs en de kosten & lasten vermeld moeten worden. Dit ook wanneer er een elektronisch zoekertje bestaat waarin die informatie sowieso meer exhaustief wordt getoond.
Dat biedt wederom alle ruimte voor kafkaiaanse discussies over de leesbaarheid van een vermelding op een immobord op de vierde verdieping vanaf de straatkant of over het spanningsveld met bepalingen in huishoudelijke reglementen van appartementsgebouwen die de grootte, plaatsing, … van borden en affiches net beperken.
Recent is daar nog een extra element van administratieve kolder bij gekomen: de gemeenten lijken het standpunt in te nemen dat wanneer de kosten en lasten nihil zijn dat ook altijd uitdrukkelijk op de raamaffiches geëxpliciteerd moet worden. Wanneer een vermelding ‘Kosten & lasten = 0€’ ontbreekt, schrijven de controleurs boetes uit.
Regeling herbekijken
Dergelijke zaken dragen er natuurlijk alleen maar toe bij dat elk mogelijk draagvlak voor de afficheringsplicht volledig onderuit wordt gehaald. Net daarom is het voor CIB Vlaanderen dringend tijd dat de regeling ten gronde wordt herbekeken.
Een immobord van een vastgoedkantoor heeft één echte functionaliteit: de aanduiding dat het onroerend goed te huur staat en bij wie. Verder is het bord in hoofdzaak een doorverwijzing naar de website van het kantoor voor alle verdere nuttige informatie. Op de website of op portaalsites kunnen geïnteresseerden een elektronisch zoekertje terugvinden met alle relevante informatie, waarbij het bedrag van de huurprijs en de kosten en lasten inderdaad essentieel zijn.
Die functionaliteit moet in ere worden hersteld. Dit door middel van een heel eenvoudige regeling: als de huurprijs + de kosten en lasten correct gepubliceerd zijn op de website, een portaalsite, …, zou men dit moeten beschouwen als zijnde conform met de afficheringsplicht.
Voor alle duidelijkheid: dat is waar we volgens CIB Vlaanderen naartoe moeten en waar we voor lobbyen. Totdat de regelgeving wijzigt, blijft het echter verplicht om ook op raamaffiches de vereiste vermeldingen te voorzien. Zeker nu de gemeenten daar vaker op beginnen te controleren.
Overigens gebeurt dat ook in andere gemeenten dan deze die eerder opgelijst zijn. In bepaalde gemeenten bestaat er al langer een policy om te controleren. Nog andere gemeenten hebben recent beslist om er mee te beginnen. Ook wie niet in de vermelde 68 gemeenten actief is, mag zich dus geenszins ‘safe’ wanen.
(Bron: SV nr. 226 van mevr. Sarah Smeyers (N-VA) - https://docs.vlaamsparlement.be/pfile?id=1661999)
Dit artikel kadert in de katern 'Uit het parlement', die iedere week in Vastgoedflitsen verschijnt. Deze katern focust op parlementaire verslaggeving, door in te zoomen op topics die daar besproken werden en die relevant kunnen zijn voor de vastgoedmakelaar, syndicus, rentmeester, ... Het gaat dus niet om juridische artikels in de strikte zin. Soms kan er juridische informatie in vervat zitten. De insteek is echter telkens deze van parlementaire verslaggeving of eventueel rapportering van interessante studies, publicaties en cijfers.
