Begin 2023 werd het nieuwe verbintenissenrecht van kracht ( nieuw Boek 5 – Verbintenissen). Een van de nieuwigheden is de zogenaamde eenzijdige buitengerechtelijke ontbinding. Dit houdt in dat een contractpartij in sommige gevallen voortaan een overeenkomst kan laten ontbinden zonder voor de rechter te moeten verschijnen. Betekent dit ook dat we voor de ontbinding van een huurovereenkomst voortaan niet meer bij een rechter moeten passeren? Het antwoord is neen.
Boek 5 voert meerdere voorschriften in die het voor een contractpartij mogelijk maken om eenzijdig een sanctie wegens contractuele wanprestatie ten opzichte van een medecontractant in te roepen. De eenzijdige buitengerechtelijke ontbinding is er daar één van.
Wat houdt de eenzijdige buitengerechtelijke ontbinding in?
De eenzijdige buitengerechtelijke ontbinding houdt in dat een contractpartij de overeenkomst kan laten ontbinden zonder voor de rechter te moeten verschijnen. De partij die de ontbinding inroept moet daarbij de nodige maatregelen nemen om de niet-naleving door de tegenpartij vast te stellen. De tekortkomingen moeten in de schriftelijke kennisgeving worden opgenomen.
Let wel op! Het is niet omdat de overeenkomst de mogelijkheid van de eenzijdige buitengerechtelijke ontbinding voorziet dat die in alle situaties kan toegepast. Het gebruik van deze sanctie wegens niet-naleving van de overeenkomst moet zorgvuldig afgewogen worden. De rechter heeft echter de bevoegdheid om de rechtmatigheid van de toepassing te beoordelen.
Niet van toepassing op huurovereenkomsten
Stel dat de huurder nalaat om de huurwaarborg tijdig te storten op de voorziene bankrekening. Kan een verhuurder de huurovereenkomst laten ontbinden zonder naar de rechter te stappen? Het antwoord is neen.
Daar waar Boek 5 het algemeen verbintenissenrecht en algemeen contractenrecht regelt, gelden er voor wat betreft huur specifieke regels waar niet van kan worden afgeweken.
Bij huur wordt de voorafgaande tussenkomst van de rechter als zo essentieel geacht dat noch de buitengerechtelijke ontbinding, noch een uitdrukkelijk ontbindend beding mogelijk zijn.
